KOBIETA W SPOŁECZEŃSTWIE
Od Platona do „Gotowych na wszystko”. O wychowaniu kobiet kiedyś i dzisiaj
Kwestia wychowania i edukacji kobiet na przestrzeni kolejnych epok w XXI wieku w Polsce i Europie wydaje się tematem z pogranicza ciekawostki historycznej realizowanej na marginesie lekcji historii czy zajęć z historii myśli pedagogicznej, niewiele znaczącym dla sytuacji kobiet współcześnie odbierających wychowanie i edukację w domu czy szkole.
Nie istnieją bowiem już dzisiaj podziały na treści czy kompetencje interkulturowe i społeczne zawarte w podstawach programowych do kolejnych przedmiotów, które byłyby dedykowane chłopcom, i oddzielnie te, których odbiorczyniami powinny być wyłącznie dziewczynki. Nie zauważa się jednak w procesie dydaktycznym w szkole, że równy dostęp do zorganizowanego wychowania i edukacji w Polsce i Europie jest zdobyczą mniej więcej połowy XX wieku. Sytuacja prawna i ekonomiczna kobiet, ich status w rodzinie, kulturze, edukacji czy szerzej – w społeczeństwie, nie jest przedmiotem rozważań na lekcjach historii w bloku, który przewidywałby przynajmniej kilka jednostek lekcyjnych, mimo że przez ponad 2000 lat w Europie przestrzeń funkcjonowania kobiet była zupełnie inna od tej, którą zajmowali mężczyźni. Zakłada się w proponowanym scenariuszu, że uczeń/uczennica dzięki poznaniu wybranych tekstów kultury europejskiej i światowej, a zwłaszcza krytycznej ich analizie i dyskusji nad nimi, staje się jej świadomym odbiorcą i uczestnikiem współczesnej kultury.
Celem proponowanego, jako inspiracja do własnych działań dydaktycznych, scenariusza będzie poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: czego uczyły się dziewczynki od V wieku p.n.e. do pierwszej połowy XX wieku i jaki to może mieć wpływ na nasze współczesne zachowania, podejmowane wybory i życie w trzeciej dekadzie XXI wieku?
- wychowanie kobiet
- popkultura
- wychowanie w starożytności
- media społecznościowe
DZIEŁO WIODĄCE DLA OMAWIANIA TEMATU
Fragment: „(…) jeżeli ci chodzi o dzielność mężczyzny, łatwo powiedzieć, że dzielność mężczyzny polega na tym, aby być zdolnym do zajmowania się sprawami państwa (…) A jeżeli chcesz mówić o dzielności kobiet, to nietrudno ją opisać: kobieta powinna dobrze gospodarować, dbać o wszystko w domu i być poddaną mężowi”. (Gorgiasz według Platona Menon 71E).
DZIEŁA INSPIROWANE DZIEŁEM WIODĄCYM
WSKAZÓWKI METODYCZNE
Dla pełniejszego zrozumienia znaczenia historii nie tylko dla wielkich politycznych wydarzeń, ale może przede wszystkim jej odprysków w codziennym życiu każdego człowieka, warto poszerzyć paletę rozwiązań dydaktycznych i wyjść odrobinę z zaklętego kręgu wykładu i analizy tekstów źródłowych z pogadanką jako główną metodą pracy z uczniem w szkole XXI wieku. Edukacja kontekstowa, uwypuklająca znaczenie intertekstualności i interdyscyplinarności, to szansa na odejście od wiodącej roli nauczyciela, scholastycznego charakteru wiedzy, wyjaśnień i instrukcji w procesie dydaktycznym przede wszystkim dzięki oddaniu pola działania uczniom i uczennicom. Im więcej stawiania problemów, zachęcania do samodzielnego ich rozwiązywania, tym większa szansa na to, że uczeń i uczennica docenią własne strategie samodzielnego konstruowania nowej wiedzy. Będą wiedzieć i umieć na zupełnie nowe sposoby, a nie tylko posiądą to, co zostało im wyjaśnione i podane przez wszystkowiedzącego nauczyciela (Klus-Stańska: 2018, s. 138 i niżej).
SPRAWDŹ TAKŻE INNY MODUŁ O PODOBNEJ TEMATYCE:
LITERATURA POLECANA
- Bogucka M., Gorsza płeć. Kobieta w dziejach Europy od antyku po wiek XXI, Wydaw. Trio, Warszawa 2006.
- Brożek M., Wstęp do: Kwintylian, Kształcenie mówcy, Ossolineum, Wrocław 2005. Grześczak I., Ścieżki Śródziemnomorskie, Wiedza i Ty, Warszawa 2002.
- Historia teatru, pod red. J. R. Browna, Świat Książki, Warszawa 1999.
- Jaeger W., Paideia, Fundacja Aletheia, Warszawa 2001.
Klus-Stańska D., Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teorią o praktyce, PWN, Warszawa 2018. - Kot S., Historia wychowania, t.1, Żak, Warszawa 1996.
- Kot S., Źródła do historji wychowania, Nakład Gebethnera i Wolfa, Kraków 1929.
- Krawczuk A., Sprawa Alkibiadesa, Czytelnik, Warszawa 1989.
- Ksenofont, Ekonomikon, [w]: L. Winniczuk, Kobiety antycznego świata, tłum. S. Srebrny, PWN, Warszawa 1973.
- Marrou H. I., Historia wychowania w starożytności, PIW, Warszawa 1969.
- Redfield J., Człowiek i życie domowe, W: Człowiek Grecji, red. J. P. Vernant, Świat Książki, Warszawa 2000.
- Winniczuk L., Kobiety antycznego świata, tłum. S. Srebrny, PWN, Warszawa 1973. Winniczuk L., Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu, PWN, Warszawa 2006.