FILOZOFIA

O poszukiwaniu drogi, czyli o wartości filozofowania

Konstruktywne uczenie się, umiejętności analizowania i syntetyzowania wiedzy, krytyczne myślenie, kreatywność i logiczne rozwiązywanie problemów to bardzo ważne kompetencje człowieka. Refleksyjność i wiążący się z nią sceptycyzm pomaga uodpornić się na manipulacyjne działania mediów, reklam, świata polityki, fake newsów. Od dawna mówi się w szkolnictwie o potrzebie filozofowania z uczniami, holistycznego spojrzenia na wiedzę, ale nie zawsze te postulaty są wprowadzane. Moduł „O poszukiwaniu drogi, czyli o wartości filozofowania” ma na celu uświadomić młodym ludziom związki filozofii ze sztukami plastycznymi, literaturą i psychologią. Nadrzędnym celem jest pokazanie, że pytania, jakie zadajemy, aby poznawać, mają charakter filozoficzny, a żeby na nie odpowiedzieć, sięgamy do dyscyplin szczegółowych. W dalszym ciągu ważne są pytania ontologiczne, epistemologiczne i aksjologiczne.

Moduł prezentuje rzeźbę Augusta Rodina „Myśliciel”, czyniąc dzieło sztuki pretekstem do rozważania potrzeby poszukiwania odpowiedzi na ważne pytania, które wybrzmiewają też w literaturze.

Część modułu poświęcona jest przekształceniom pracy francuskiego rzeźbiarza.

W prezentowanym module wykorzystano pracę w grupie, pracę metodą projektu, dyskusje.

DZIEŁO WIODĄCE DLA OMAWIANIA TEMATU

Myśliciel (1880), August Rodin

Rzeźba Myśliciel Augusta Rodina jako symbol ludzkiej aktywności związanej z poszukiwaniem sensu życia, szukaniem drogi, refleksyjnością.

WSKAZÓWKI METODYCZNE

Realizacja modułu wymaga wykorzystania różnych metod i koncepcji dydaktycznych. Nadrzędny jest konstruktywizm podkreślający ważność aktywnej postawy ucznia, który poszukuje wiedzy, modyfikuje ją, interpretuje i sprawdza wiadomości. Praca z tekstem, jego interpretacja i udział w dyskusji umożliwiają skonfrontowanie swoich sądów z wnioskami innych osób. Praca w grupach umożliwi omówienie tematu szerzej, a jednocześnie pozwoli syntetyzować wiedzę.  Zastosowanie metody projektu będzie służyło posumowaniu osiągniętych rezultatów. Metoda TIK pozwoli przygotować szereg materiałów na zajęcia oraz udostępnić je uczniom, ułatwiając stworzenie elektronicznej notatki.

LITERATURA POLECANA

  • Alighieri D., Boska Komedia, Warszawa 1990.
  • Bocheński J., Podręcznik mądrości tego świata, Kraków 1994.
  • Bortnowski S., Konteksty dzieła literackiego. Inspiracje metodyczne dla nauczycieli szkół średnich. Warszawa 1991.
  • Bortnowski S., Zdziwienia polonistyczne czyli o sztuce na lekcjach polskiego, Warszawa 2003.
  • Chwiejda E., Analiza rzeźby – schemat i przykłady, https://matura-z-historii-sztuki.pl/analiza-rzezby-schemat-i-przyklady/ (dostęp 30.06.2022)
  • Kołakowski L., Ułamki filozofii. Najbardziej wysłużone i najczęściej cytowane zdania filozofów z komentarzem, Warszawa 2017.
  • Krzywoń Łukasz, Filozofowanie z dziećmi – wywiad z Peterem Worleyem, https://filozofuj.eu/filozofowanie-z-dziecmi-wywiad-z-peterem-worleyem/  (dostęp 30.06.2022).
  • Laurent M., Rodin. Warszawa 1991, s. 48-54.
  • Twardziak R., „Myśliciel” Augusta Rodina – rzeźba, której KOPIE są jednocześnie ORYGINAŁAMI, https://www.youtube.com/watch?v=ciowhML3q_c (dostęp 30.06.2022).

Autorka modułu i scenariusza: Ewa Noworzyn-Pilch

nauczycielka języka polskiego. Od 1996 roku uczy literatury polskiej, filozofii i etyki. Podejmowała z uczniami różne inicjatywy edukacyjne i kampanie społeczne: obozy naukowe, projekty teatralne i dziennikarskie. Jest opiekunką finalistów i laureatów Olimpiady Literatury i Języka Polskiego oraz polskiej edycji Olimpiady Filozoficznej w swojej szkole. Nauczycielka współpracuje z polskimi uczelniami i teatrami w regionie śląskim.
Została uhonorowana nagrodą kuratora śląskiego i prezydenta miasta Chorzowa.